Mộ tiền hiền Đình Thạc Gián

Đọc bài viết 0:00

Đình Thạc Gián là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia được công nhận vào năm 2007 (Quyết định số 05/2007/QĐ- BVHTT ngày 27 tháng 8 năm 2007), hiện ở tại tổ 9, khối phố Tân An A, phường Chính Gián, quận Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng.

Đức tiền hiền của làng là ngài Huỳnh Văn Phước. Theo truyền khẩu thì ngài từ miền Bắc vào miền Trung khoảng giữa thế kỷ thứ 15 cùng 5 tiền nhân họ Huỳnh, sau đó là Đức thuỷ tổ tộc Nguyễn Ngọc và các bậc tiền nhân của các tộc Ngô, Lê, Phạm, Trương, Trần... Khi ngài Huỳnh Văn Phước qua đời, các gia tộc trong làng đã chôn cất trên một gò đất cao rộng gần 200m2, nằm ở sân sau của đình làng. Đối với 5 bậc tiền nhân họ Huỳnh, khi mất đã được dân làng an táng tại rẫy mả tổ của tộc Nguyễn Ngọc. Vào năm 1981, theo yêu cầu giải tỏa của chính quyền để lấy đất xây dựng trường trung học cơ sở Nguyễn Thị Minh Khai, tộc Nguyễn Ngọc đã di dời mộ phần của các ngài về nghĩa trang Gò Cà (thuộc xã Hòa Khương, huyện Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng).

Ngôi mộ Đức tiền hiền được xây theo hình chữ “bối”, có chiều dài 8,10m, chiều rộng 4,25m, chỗ rộng nhất 6,55m. Phía trước mộ là tấm bình phong xây theo kiểu cuốn thư. Mặt trước đắp nổi hình rồng. Mặt trong trang trí chữ “thọ” trong khuôn hình ô van. Bình phong cao l,93m, rộng 2m, dày 0,35m. Ngôi mộ có một nhà bia cao 2,29m, dài 1,lm, rộng l,72m. Mái nhà bia lợp ngói âm dương. Diềm mái phía trước đắp nổi hình 3 con dơi, một con lớn ở chính giữa và hai con nhỏ ở hai bên. Hai bên nhà bia có hai câu đối với  nội dung:
“Sáng nghiệp vi khả kế (Sáng lập cơ nghiệp để con cháu làm theo).
Thạnh đức bất năng vong (Đức sâu dày không thể nào quên)”.

Năm Bảo Đại thứ 11 (1935), ngôi mộ được tu sửa những phần hư hại nhỏ, bia được làm lại bằng đá cẩm thạch trắng. Nội dung khắc trên bia như sau: “Hoàng triều sắc phong Thạc Gián xã tiền hiền Huỳnh Quý Công dực bảo trung hưng linh phò tôn thần chi giai thành. Bảo Đại thập nhất niên trung thu. Bổn xã đồng lập”. Trên trán bia trang trí hình tròn lưỡng nghi ở chính giữa. Hai bên trán bia và diềm bia trang trí lá cúc dây. Bia có chiều cao 0,77m, rộng 0,50m. Nấm mộ xây hình chữ nhật với toàn bộ là gạch thẻ, có chiều dài 2,4m, chiều rộng l,2m, cao 0,32m. Đối diện với bình phong phía trước mộ cũng là một bình phong ở phía sau được xây theo kiểu cuốn thư, có chiều cao l,72m, rộng 2,78m, dày 0,14m. Giữa bình phong có khắc chữ “thọ” trong hình ô van. Quanh chữ “thọ” có vài hình mây cuộn đắp nổi. Bao quanh mộ là tường xây có chiều cao 0,93m, dày 0,23m.

Trải qua gần 5 thế kỷ, ngôi mộ của ngài Tiền hiền làng Thạc Gián nay vẫn còn nguyên vẹn. Việc giữ gìn, bảo vệ, chăm sóc phần mộ Tiền hiền là nhiệm vụ thiêng liêng của người dân làng Thạc Gián, của các gia tộc đã được truyền nối qua nhiều thế hệ.

Phòng VHTT

×